واژه ANP در “آموزش روش anp” مخفف عبارت Analytical Network Process, ANP به معنی فرایند تحلیل شبکه است. فرایند تحلیل شبکه یا ANP یکی دیگر از تکنیک‌های تصمیم گیری است که شباهت زیادی به روش AHP دارد.
روش ANP یا ای ان پی به وسیله توماس ال ساعتی معرفی گردید که با هدف انتخاب گزینه مناسب براساس معیارهای چندگانه طراحی شده است. همچنین از این تکنیک برای وزن دهی به معیارها و زیرمعیارها نیز استفاده میشود. برای تعیین اوزان معیارها در فرایند تحلیل شبکه ای از تکنیک مقایسه‌های زوجی استفاده میشود.
| بخش اول: | مقدمه ای بر تصمیم گیری چند معیاره و دلیل برتری روش ANP بر سایر تکنیک ها |
| بخش دوم: | آموزش تهیه پرسشنامه anp |
| بخش سوم: | محاسبه وزن ماتریس های مقایسات زوجی |
| بخش چهارم: | محاسبه ناسازگاری ماتریس های مقایسات زوجی |
| بخش پنجم: | ادغام پرسشنامه ها زمانی که از نظرات چند کارشناس استفاده میشود |
| بخش ششم: | پیاده سازی روش ANP بصورت دستی |
| بخش هفتم | پیاده سازی روش ANP در اکسپرت چویس |
| قیمت: | 99 هزار تومان با تخفیف ۷۰٪ |
[purchase_link id=”91″ text=”خرید” style=”button” color=”blue”]
روش anp که توسط ساعتی و تاکی زاوا در سال ۱۹۸۶ پیشنهاد شد تعمیم روش AHP است. در مواردی که سطوح پایینی روی سطوح بالایی اثرگذارند و یا عناصری که در یک سطح قرار دارند مستقل از هم نیستند، دیگر نمی‌توان از تکنیک سلسله مراتبی استفاده کرد. تکنیک ANP روابط پیچیدهتر بین سطوح مختلف تصمیم را به صورت شبکه ای نشان میدهد و تعاملات و بازخوردهای میان معیارها و آلترناتیوها را در نظر می‌گیرد.
روابط درونی معیارها
براساس مدل بالا چهار معیار C1 تا C4 معیارهای اصلی تصمیم‌گیری را نشان می دهند. این ارتباطات درونی نشان میدهد که معیار اول نسبت به معیار دوم کدامیک بیشتر به معیار سوم وابسته است. البته کادر خط چین رسم شده دور معیارها به معنی وجود رابطه درونی بین تمامی آنها با یکدیگر است و درعبارت ذکر شده در جمله قبل تنها یک مئال از نحوه مطرح کردن پرسش در پرسشنامه است.
الگوریتم فرایند تحلیل شبکه روش ANP
روش تحلیل شبکه به تصمیم گیرنده اجازه ساخت یک شبکه را میدهد. این امر امکان بررسی ارتباط داخلی بین عناصر را نیز ممکن می‌سازد. گره‌های موجود دراین شبکه، معادل بامعیارها یاگزینه‌ها میباشند وشاخه هایی که این گره‌ها را به هم متصل می‌کنند نیز معادل با درجه وابستگی آنها به همدیگر میباشند. تعیین روابط موجود در ساختار شبکه‌ای یا تعیین درجه وابستگی‌های متقابل بین معیارها باهم وگزینه ها، مهمترین کار روش anp است.
ارتباط و وابستگی می‌توانند به شکل ارتباط سطوح مختلف شبکه به صورت خارجی یا داخلی باشد. اهمیت نسبی هرعضو از مجموعه – در سطح مربوط به خود مشابه روش تحلیل سلسله‌مراتبی به کمک مجموعه ای از مقایسه‌های زوجی انجام می‌پذیرد. در ادامه به آموزش رو anp همراه با ذکر یک مثال عددی پرداخته میشود. برای آموزش به صورت جزئی تر پکیج این تکنیک را دانلود کنید.
آموزش روش anp با مثال ساده
در این بخش یک مثال anp دو سطحی آورده میشود و برای تعداد سطح بالاتر به پکیج آموزش روش anp مراجعه کنید.منظور از دو سطحی حالتی است که معیار و گزینه داریم و اگر زیرمعیار نیز داشته باشیم تبدیل به سه سطحی میشود. مسئله انتخاب بهترین کارمند دیتا ساینتیست “Data Scientist” را در نظر بگیرید که میخواهیم از بین سه نفر یک نفر را استخدام کنیم. همچنین، میخواهیم این سه نفر را رتبه بندی کنیم. در زیر ساختار شبکه ای این مسئله آورده شده است.
ساختار شبکه ای مسئله انتخاب بهترین دیتا ساینتیست
استخراج ارتباطات درونی
برای تعیین ارتباطات درونی روش ای ان پی، به این پرسش جواب داده میشود که تغییر کدام عامل باعث تغییر عامل دیگر میشود. اگر تغییر عامل اول باعث تغییر عامل دوم شود، از عامل دوم به عامل اول پیکانی رسم میشود. در بالا، بالا بودن معدل و سابقه نشان دهنده توانایی بالا است. همچنین، سابقه بالا نشان دهنده سن بیشتر است.
تشکیل جدول مقایسات زوجی
اگر از یک عامل به بیش از یک عامل دیگر پیکانی رسم شود، آنگاه بین عواملی که نوک پیکان به سمت آنها است جدول مقایسه زوجی نسبت به عاملی که انتهای پیکان به سمت آن است تشکیل میشود. نوع پرسشنامه برای جدول ارتباطات درونی و سایر جداول متفاوت است. در زیر جداول به مقدار ناسازگاری و اوزان آورده شده است. لازم به ذکر است که امتیازات بر اساس مقیاس زیر تعیین شده است (برای جزئیات بیشتر به پکیج آموزش روش anp مراجعه کنید).
جدول مقایسات زوجی بین معیارها و همچنین ارتباطات درونی
جدول مقایسه گزینه ها نسبت به معیارها
تشکیل سوپر ماتریس بر اساس اوزان بدست آمده
در این مرحله اوزان بدست آمده در درون یک ماتریس بسیار بزرگ قرار داده میشود که به اصطلاح سوپر ماتریس نامیده میشود. اگر جدول مقایسه زوجی بین عوامل الف و ب نسبت به عامل ج تشکیل شود آنگاه اوزان عوامل الف و ب در سطر الف و ب ام و ستون ج ام آورده میشود. یعنی عواملی که مقایسه میشوند در سطر قرار میگیرند و عواملی که قرار است نسبت به آنها مقایسه کنیم در ستون قرار میگیرند. در زیر سوپر ماتریس اولیه آورده شده است.
سوپر ماتریس
تشکیل سوپر ماتریس حد و استخراج اوزان
سوپر ماتریس بالا به توان های فرد میرسد تا زمانی که دو توان فرد متوالی برابر شود. آنگاه اوزان بدست آمده اوزان نهایی عواملی یا گزینه ها میباشند. نتایج مثال بالا مربوط به انتخاب بهترین دیتا ساینتیست در نرم افزار سوپر دسیژن در زیر آورده شده است.
سوپر ماتریس حد
همچنین اوزان گزینه ها بعد از کلیک بر روی دکمه syc به صورت شکل زیر نمایش داده میشود.
رتبه بندی گزینه ها
اوزان نهایی گزینه ها نشان میدهد که دیتا ساینتیست دوم بالاترین وزن را به خود اختصاص داده است. این فرد بالاتر از فرد اول و سوم به عنوان کارمند استخدام میشود. پس از آن دیتا ساینتیست اول بالاترین وزن را دارد و میتواند به عنوان گزینه بعدی مد نظر گرفته شود.
پرهام حسینی
دیتا هارنسینگ